Przypadki Nienałtowskich

Nienałtowscy brali udział w różnorodnych wojnach i powstaniach, ale nie zawsze udało się dotrzeć do źródeł to opisujących. O udziale jednego z Nienałtowskich w powstaniu listopadowym napisano w "Słownik Biograficzny Oficerów Powstania Listopadowego" t. 3. Wyd. Neriton. W-wa. 1998. Tam m.in. podano:
Franciszek Nienałtowski - ur. 1.1.1804 r. w Nienałtach-Kuleszkach, s. Szymona i Katarzyny Sokolnickiej. W powstaniu podporucznik strzelców podlaskich. W grudniu 1830 r. przeniesiony do 9 ppl., W maju 1831 r.przeniesiony jako lekarz do batalionu strzelców celnych Michała Kuszla. W bitwie pod Grochowem doznał mocnej kontuzji w głowę, ranny pod Jędrzejowem. 5.10.1831 r. przeszedł z gen. Maciejem Rybińskim (wraz z większością członków rządu i sejmu oraz wieloma politykami) do Prus, internowany przez Prusaków. Być może, że wraca do Polski, bo bierze ślub w Zuzeli w 1834 r z Zefiryną Ewą Madalińską córką Aleksandra. W 1841 r. Franciszek - dziedzic wsi Nienałty-Kuleszki, wywiódł szlachectwo w Heroldii Królestwa Polskiego. Uczestnik wypadków Wiosny Ludów. We wrześniu 1848 r. przybył do Francji, początkowo w Metz, gdzie został członkiem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (TDP), potem w Marsylii i Awinionie. W 1852 r. wyjechał "za chlebem" z Paryża do Algieru.

W 1855-1856 służył w stopniu kapitana w 2 pułku Kozaków Sułtańskich w charakterze kwatermistrza. Pułk wchodził w skład Dywizji Kozaków Sułtańskich pod dowództwem generała Wł. Zamojskiego i miał walczyć przeciwko Rosji. Dywizja (jej sztandar) miała walczyć w wojnie krymskiej, na żołdzie angielskim, stacjonowali początkowo w Burgas, gdzie w 1855 roku odwiedził ich A. Mickiewicz. Z tej funkcji w wieku 52 lat wydalony ze służby. Potem, w związku z zakończeniem wojny, pułk został rozwiązany. Jedyną zaszczytną funkcją polskich żołnierzy było oddanie ostatniej posługi zmarłemu na cholerę w Konstantynopolu Adamowi Mickiewiczowi.

Co powodowało, że młody mężczyzna porzuca rodziców, schedę i rusza na poniewierkę. A przecież wielu powstańczych oficerów wróciło i złożyło przysięgę na wierność carowi. I car przebaczał. Niestety jemu car nie przebaczył, wprost przeciwnie pozbawił majątku. Jego żona Zefiryna umiera w 1900 roku w parafii Pułtusk.

O nim także napisano w: Tyrowicz, Marian: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863. Przywódcy i kadry czlonkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Warszawa 1964.

I niespodzianka. Na http://perso.club-internet.fr/gagomez/attatba/histoire/enquete.htm znajduje się (już zniknęła) informacja (po francusku), ze Nienaltowski M. — Propagation et éducation des Abeilles en Algérie 1859 r. lat 77 mieszkał w 1868 r. w Algierze, w miejscowości Attaba. W L'Apiculteur, Tomy 7-9 str.153. Propagation et éducation des Abeilles en Algérie , augmente de la cire 1862.8. r. par M.Nienaltowski colon a la Chiffa.

Powyższy tekst uzupełniła 17.12.2010 r. oraz 9. 07. 2013 r. Anna NIenałtowska.

Uzupełniono 18.02.2011 r. Dokument ze śledztwa przeciwko kpt Franciszkowi Nienałtowskiemu z 2 pułku Kozaków Sułtańskich stacjonującego w Turcji. Przysłała Anna Nienałtowska.
Jest to ręcznie pisany dokument z 1856 r. w którym kpt Nienałtowski zwraca się do dowódcy dywizji generała Wł. Zamojskiego z prośbą o powołanie komisji do zbadania pomówień, które przeciwko niemu formułują niektórzy oficerowie (podano nazwiska). Dalej są zeznania tych oficerów. Potem wyjaśnienia kpt. Nienałtowskiego. Dokument kończy podsumowanie, które zapewne było przekazane generałowi, w celu podjęcia decyzji. Kpt F. Nienałtowski już wcześniej był niezdolny do służby liniowej, z powodu kilkumiesięcznej choroby, o czym wspomniano (dlatego być może został kwatermistrzem). Dokument jest ciekawy (liczy 21 stron), bowiem pośrednio traktuje o mało znanym epizodzie użycia polskich oddziałów w wojnie krymskiej, a dokładniej pokazuje stosunki panujące w tej jednostce, zasady śledztwa, wymienia ówczesne racje żywnościowe itp.

Okladka
Pismo kpt F. Nienałtowskiego do Jaśnie Wielmożnego Generała Hrabi Zamoyskiego! [1], [2], [3].
Pytania skierowane do kapitana oraz odpowiedź na nie [4], [5], [6], [7].
Wypowiedzi pomawiających [8], [9], [10], [11], [12], [13].
Odniesienie się kapitana do zarzutów [14], [15], [16].
Posumowanie zeznań [17], [18], [19].
Potem kpt. F. Nienałtowski znalazł się w Algierii. Dalsze jego losy nie są znane.

Także całkowite zaskoczenie. Na niemieckiej stronie bibliograficznej (adres już nie istnieje) po wpisaniu Nienaltowski pojawia sie informacja:

Name: Nienaltowski, Eugeniusz
Lebensdaten: 1843 (n.a.1823)-1904
Beruf(e): Kapuziner; Patriot; Verbannter
Gruppe(n): REBELLEN, REVOLUTIONAERE, ANARCHISTEN, ORDENSLEUTE, POLITIK
SONSTIGE
Archiv: Polskie Archivum Biograficzne
Fiche: 402,73-74
==
Titel der Quelle: Kubicki [= Kurztitel]
Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861-1915 : Materiały z urzędowych swiadectw władz rosyjskich, archiwów konsystorskich, zakonnych i prywatnych / Kubicki, Pawel. - Cz. 1-3. - Sandomierz. - 1933-40.

Tak więc, wśród Nienałtowskich mieliśmy zakonnika - z zakonu Kapucynów, który (1823-1904) wsławił się walką o sprawę Kościoła i Ojczyzny. I już wiemy więcej

The American Immigrant Wall of Honor at Ellis Island
http://www.wallofhonor.com
Joseph Nienaltowski, Poland, Name Origin Panel 314 (jego nazwisko wykute w murze, znajduje się w panelu 314)

Znana amerykańska Nienałtowska

W książce "Who's Who of American Women" i "Marquis Who's Who" (w wydaniach z 1975, 1977 i 1979 r.) wymienia się nazwisko Nienaltowski Margaret Louise, ur 1932 r. (dziękuję Panu Leszkowi Sipowskiemu za przesłanie tej informacji ). Niestety, nic o niej nie wiemy. Może ktoś z amerykańskich czytelników strony nam pomoże?

Pan Leon Stevens z USA, jak zwykle pospieszył z pomocą i przysłał skan z wymienionej książki. Dziękujemy! Okazuje się, że Margaret Louise nie była żadną wybitną osobowością. Była żoną Waltera. J. Nienaltowskiego wymienianego na naszej stronie jako lotnika z okresu II Wojny Światowej i może (te same inicjały) współautora książki naukowej o temaryce lotniczej. Mieli dwójkę dzieci: Paul W. i Fay M.

Nowa zagadka

Na stronie Wojskowego Biura Badań Historycznych, wśród wymienionych szefów tej instytucji widnieje nazwisko Stanisław Nienałtowski i stopień ppłk. Był on szefem Biura (?) Historycznego WP w latach 1945-46.

Nic o tym nazwiśniku nie wiemy. Napisałem do WBBH z prośbą o przybliżenie jego sylwetki. Czekam na odpowiedź. Oczekiwanie trwa już ponad 8 lat. Sądziłem, że taka instytucja odpowiada na listy.

Trybunały Rewolucyjne w 1863 r.

Pani Anna Nienałtowska odnalazła "Zapiski o polskich spiskach i powstaniach", Tomy 9-10

Nikolai Vasilievich Berg, str. 97 "O działalności trybunałów rewolucyjnych na prowincji nic się prawie nie wie. Opowiadano, jakoby w lasach ostrowskich, w guberni płockiej, zbierał się taki trybunał w jakiejś leśniczówce pod przewodnictwem pewnego Niejałtowskiego i że trybunał ten miał skazać na śmierć do 80 ludzi"

Więcej: Franciszka Ramotowska. Narodziny tajemnego państwa polskiego 1859-1862

Wiosną 1863 r. w czasie powstania styczniowego reaktywowana została Żandarmeria Wojskowa. Na mocy rozporządzenia Rządu Narodowego z 13 sierpnia 1863 roku, wzorując się na powstaniu listopadowym, żandarmerię przemianowano na Straż Narodową.Wtedy też powstały formacje tzw. żandarmów wieszających i sztyletników, którzy stanowili V Oddział Żandarmerii i byli zakonspirowanym organem wykonawczym Rządu Narodowego i Trybunału Rewolucyjnego. Wymienieni stosowali indywidualny i zbiorowy terror wobec przeciwników powstania, osób pomagającym wojskom carskim, eliminowała ważnych przedstawicieli administracji i armii rosyjskiej oraz wrogich stronnictw.

do głównej strony